Alfred Bielschowsky, urodzony 11 grudnia 1871 roku w Namysłowie, był wybitnym niemieckim okulistą, którego korzenie sięgają żydowskiego pochodzenia. Jego kariera zawodowa była związana z głębokim zainteresowaniem fizjologią oraz patologią narządu wzroku.
Bielschowsky pozostawił po sobie znaczący dorobek w dziedzinie okulistyki, wpływając na rozwój medycyny w tej specjalizacji. Zmarł 5 stycznia 1940 roku w Nowym Jorku, pozostawiając trwały ślad w historii leczenia schorzeń oczu.
Życiorys
Bielschowsky, urodzony w Namysłowie (wtedy znanym jako Namslau), był synem Hermanna oraz Selmy z rodziny Holländer. Swoją edukację rozpoczął w Königliches Katholisches Gymnasium w Kłodzku, a następnie podjął studia medyczne na Uniwersytecie we Wrocławiu i w Heidelbergu, które zakończył w 1891 roku. Jego nauczycielem w zakresie okulistyki w Heidelbergu był Theodor Leber. Bielschowsky miał również okazję uczyć się w Berlinie, gdzie aktywnie uczestniczył w wykładach Karla Ernsta Theodora Schweiggera. W marcu 1893 roku obronił doktorat medycyny w Lipsku.
Po ukończeniu studiów, Bielschowsky rozpoczął pracę w Klinice Ocznej Uniwersytetu w Lipsku. Już w 1900 roku uzyskał habilitację, a następnie stał się Privatdozentem. Jego kariera akademicka nabrała tempa, gdy w 1906 roku awansował na profesora nadzwyczajnego, ucząc się przy tym pod okiem Ewalda Heringa. W 1912 roku objął katedrę okulistyki na Uniwersytecie w Marburgu.
W trakcie I wojny światowej Bielschowsky organizował kursy oraz oddział dla oślepionych żołnierzy, wprowadzając ich w świat Braille’a. Wspólnie z Carlem Strehlem powołał do życia Związek Niewidomych Akademików Niemiec (Verein blinder Akademiker Deutschlands). Jego działania na rzecz oślepionych zostały docenione przez Paula von Hindenburga, który uhonorował go Krzyżem Żelaznym, a także przez cesarza Wilhelma II, nadając mu tytuł tajnego radcy medycznego (Geheimer Medizinalrat) w 1918 roku.
W 1923 roku Bielschowsky objął katedrę we Wrocławiu. W tym czasie napisał swoje najważniejsze dzieło, Die Lähmungen der Augenmuskeln, które cieszyło się bardzo dużym uznaniem i dotyczyło zaburzeń ruchów zewnętrznych mięśni oka. Niestety, w 1934 roku, wskutek antysemickich prześladowań, zmuszony był porzucić swoje stanowisko. Dwa lata później, w 1936 roku, emigrował do Stanów Zjednoczonych.
W Ameryce został kierownikiem Dartmouth Eye Institute, współpracując z Dartmouth College w Hanoverze, w stanie New Hampshire. Zmarł 5 stycznia 1940 roku w Nowym Jorku.
Wybrane prace
W dorobku publikacyjnym Alfreda Bielschowsky’ego można znaleźć szereg istotnych prac, które miały wpływ na rozwój okulistyki. Wśród nich wyróżniają się następujące pozycje:
- Hofmann FB, Bielschowsky A: Ueber die der Willkür entzogenen Fusionsbewegungen der Augen. Pflüger’s Archiv für d. ges. Physiologie 80, 1-40, 1900,
- Hofmann FB, Bielschowsky A: Die Verwerthung der Kopfneigung zur Diagnostik von Augenmuskellähmungen aus der Heber- und Senkergruppe. v. Graefe’s Arch. f. Ophthalm 51, 174-185, 1900,
- Die neueren Anschauungen über das Sehen der Schielenden. Klinische Monatbl. f. Augenheilk 38 (Beilageheft), 93-107, 1900,
- Ueber die sogenannte Divergenzlähmung und Discussion dieses Vortrags. Bericht über die 28. Versamml. der Ophthalmol. Gesellsch. Heidelberg 110-124, 1900.
Życie prywatne
Alfred Bielschowsky prowadził życie prywatne, którego znaczącą częścią była jego żona, Frieda Johanna Blume (1877–1964). Para wzięła ślub 12 marca 1902 roku w Lipsku, co stanowili ważny moment w ich życiu.
Wspólnie doczekali się trojga dzieci: Ulricha Petera (1903-1936), Ingeborg (1906–1976) oraz Heinza (1908–1987), tworząc rodzinę, która miała wpływ na ich dalsze losy.
Upamiętnienie
W uznaniu osiągnięć Alfreda Bielschowsky’ego, w dziedzinie medycyny wprowadzono wiele eponimów, które trwale wpisały się w historię neurologii.
- test Bielschowsky’ego – procedura diagnostyczna mająca na celu wykrycie porażenia mięśnia skośnego górnego, które jest skutkiem uszkodzenia nerwu bloczkowego,
- zjawisko Bielschowsky’ego – objaw, który można zaobserwować w przypadku zeza,
- test Heringa-Bielschowsky’ego – test, który ma na celu indukcję powidoków,
- zespół Rotha-Bielschowsky’ego – stan kliniczny charakteryzujący się oftalmoplegią międzyjądrową, wynikającą z uszkodzenia pęczka podłużnego przyśrodkowego, który łączy jądra nerwów III, IV oraz VI.
W rodzinnej miejscowości Bielschowsky’ego, Namysłowie, w 2018 roku, uczczono jego pamięć, nadając imię naukowca jednemu z miejskich skwerów. Dodatkowo, na fasadzie budynku, w którym niegdyś mieścił się dom handlowy Bielschowskych, zlokalizowanego przy Rynku 7, umieszczono tablicę upamiętniającą jego wkład w naukę.
W 1985 roku w Niemczech powstało Towarzystwo im. Bielschowsky’ego (Bielschowsky-Gesellschaft für Schielforschung), które koncentruje się na badaniach w zakresie strabologii, niedowidzenia oraz neurookulistyki.
Korespondencja oraz dokumenty związane z działalnością Bielschowsky’ego są archiwizowane i dostępne w Dartmouth College Library.
Przypisy
- a b c d e f g Leo Norpoth: Bielschowsky, Alfred. Neue Deutsche Biographie 2 (1955). [dostęp 08.03.2019 r.]
- Alfred Bielschowsky. Katalog Niemieckiej Biblioteki Narodowej. [dostęp 08.03.2019 r.]
- Rodzina prof. Alfreda Bielschowsky’ego na naszej uczelni. umed.wroc.pl, 18.09.2018 r. [dostęp 08.03.2019 r.]
- Geschichte der Bielschowsky-Gesellschaft. bielschowsky.de. [dostęp 08.03.2019 r.] (niem.).
- Angelika Katharina Kaufmann: Alfred Bielschowsky (1871-1940). Ein Leben für die Strabologie. Giessen, 1993 r.
- Guide to the Papers of Alfred Bielschowsky, 1891 - 1998: Full Finding Aid. [dostęp 21.05.2011 r.]
Oceń: Alfred Bielschowsky